Vooruitlopend op de nota Risicomanagement hebben we begrotingsbreed de risico's zo goed mogelijk in beeld gebracht.

Bij elk risico geven we aan of het risico structurele financiële gevolgen heeft of dat het een incidenteel risico betreft. We wegen het risico op basis van de kans dat het risico zich voordoet. Hierbij onderscheiden we drie categorieën en wegingsfactoren:
- hoog   75%
- middel 50%
- laag   25%

Toelichting op de risico’s
Hogere kosten door wijzigen verdeelsleutel BWB: In het kader van de doorontwikkeling van BWB, wordt vanaf 2020 gewerkt met een producten- en dienstencatalogus en dienstverleningsovereenkomst. Vanaf 2021 wordt ook een nieuwe verrekensystematiek toegepast. Er worden 4 verdeelsleutels gebruikt om de kosten van de verschillende producten toe te rekenen: inwoners, fte, medewerkers, aantal werkplekken. Deze leiden mogelijk tot de genoemde hogere bijdrage van € 550.000. Voordat de verdeelsleutels definitief worden doorgevoerd, wordt door middel van een periode van tijdschrijven nagegaan of de verdeelsleutels reëel zijn. Daarom wordt de kans dat dit risico zich voordoet op middel geschat.

Hogere kosten als gevolg van sociaal plan: Op 1 januari zijn de medewerkers van de drie voormalige gemeenten in dienst gekomen bij West Betuwe, in de meeste gevallen na plaatsing door een onafhankelijke commissie. Voor de herindeling is met de vakbonden een sociaal plan overeengekomen. Dit plan biedt de medewerkers garanties op het gebied van arbeidsvoorwaarden en salariëring. In de loop van 2019 evalueren we de huidige organisatiestructuur en gaan we in gesprek met de medewerkers of zij op de juiste plek zitten. Mogelijk leidt dit tot wijzigingen waarbij het sociaal plan financiële gevolgen heeft. Afhankelijk van de wijzigingen doet het risico zich voor. We kunnen de omvang van dit risico nog niet inschatten, de kans dat het zich voordoet is middel.

Uitkomsten beroepsprocedures: De gemeente is betrokken bij enkele rechtszaken, waarvan de kans bestaat dat er financiële aansprakelijkheidsstelling volgt. De omvang hiervan is op dit moment niet in te schatten. Het risico wordt laag gewaardeerd omdat de uitspraak in de bezwarenprocedure voldoende vertrouwen geeft in de goede afloop van de zaken.

Kostenverhoging onkruidbestrijding verharding: Deze taak maakt deel uit van de de DVO met Avri. Conform DVO is Avri niet risicodragend. De Avri heeft dit werk uitbesteed (op basis van verlenging van het Europees openbaar aanbesteed bestek van voormalig GDM).
De aannemer wenst dit bestek niet langer te verlengen en kan niet éénzijdig aan een verlenging gehouden worden. Het is aan Avri om vanaf 2020 het werk op een andere wijze te organiseren. Gelet op de conjunctuur/marktwerking, te leveren prestatie en het verbod op bestrijdingsmiddelen dient rekening gehouden te worden met een kostenstijging van 20%.  Omdat het beleid nog geharmoniseerd moet worden schatten we het risico als incidenteel in.

Kostenverhoging straatreiniging: Deze taak maakt deel uit van de de DVO met Avri en wordt door hen in eigen beheer uitgevoerd. Conform DVO is Avri niet risicodragend.
Het straat reinigen gebeurt nu op basis van frequentie, waardoor dit geen optimale aansluiting heeft met de onkruidbestrijding op verhardingen. Om deze aansluiting wél te bewerkstelligen en om in te spelen op een efficiëntere werkwijze van de onkruidbestrijding op verhardingen dient rekening gehouden te worden met een kostenstijging van 20%.

Vervanging bomen: De gemeente is verantwoordelijk voor de bomen in de openbare ruimte. Vanwege de leeftijd van de bomen In West Betuwe moeten voor de komende 10 jaar voorbereidingen worden getroffen voor grootschalige vervanging van bomen (voornamelijk in het buitengebied). Hier is in de huidige beheerplannen geen budget voor beschikbaar. De vervanging wordt gepland na het inlopen van de snoeiachterstand.
In voormalig Geldermalsen is dit risico vanaf 2018 gemeld ter grootte van € 100.000. Omdat vele laanbomen in het buitengebied uit dezelfde aanlegperiode dateren is het risico voor geheel West Betuwe bijgesteld naar € 150.000.

Meerkosten harmonisatieplan groenbeleid: Met het harmoniseren van het groenbeleid moet ook een ombuiging gerealiseerd worden. Hiervoor zijn waarschijnlijk extra bureaustudie en veldonderzoek nodig tot een bedrag van € 20.000 die niet in de eerdere raming voor harmonisatie zijn opgenomen.

Eigen bijdrage renovatie kunstgrasveld voetbalvereniging Tricht: Het moet nog blijken of deze bijdrage met de vereniging contractueel is vastgelegd. De vereniging heeft geen reservering gedaan. Als zij hier niet toe verplicht zijn komt het deel van 25% (€ 77.500) ook voor rekening van de gemeente. Het risico wordt daarom geschat op middel.

Decentralisatie beschermd wonen en maatschappelijke opvang: Na de eerste bestuursrapportage is duidelijk geworden dat ook landelijk de stapeling van risico's erkend wordt en is het de verwachting dat deze pas in 2022 zal ingaan. Voor de invoering van het objectief verdeelmodel wordt een ingroeipad van 10 jaar voorgesteld. De financiële gevolgen  van deze decentralisatie lijken hierdoor voorlopig mee te vallen, waardoor de kans als laag gewaardeerd wordt.

Nieuwe Wet inburgering: De wet treedt per 1 januari 2021 in werking. Voor de jaren 2019 en 2020 ontvangen we een bijdrage van 58.610 euro. Gemeenten in Regio Rivierenland gaan deze middelen inzetten om o.a. pilots te draaien om ervaring op te doen richting de nieuwe wetgeving. De inkomsten de bijdrage zijn hiervoor het financieel kader.

Mogelijke uittreding Tiel uit Werkzaak: De gemeente Tiel heeft aangekondigd te overwegen uit de GR Werkzaak te stappen. Momenteel onderzoekt een externe organisatie welke consequenties deze keus heeft, zowel voor Tiel, als voor de ‘achterblijvende’ gemeenten. Op dit moment is daar nog geen concrete indicatie van te geven. Een mogelijke uittreding van Tiel kan op zijn vroegst per 1 januari 2021 gerealiseerd worden. In dit onderzoek komt ook een mogelijke herverdeling van financiële bijdragen van de deelnemende gemeenten aan de orde. Mogelijk leidt dit vanaf 2021 tot een hogere bijdrage West Betuwe aan Werkzaak.

Wachtlijstprobleem sociaal domein: Oplopende wachtlijsten in de zorg en hiermee samenhangend extra werkdruk voor het Team Sociaal.  
We merken dat sommige zorgaanbieders het moeilijk hebben. Door onder andere personeelsgebrek of wet- en regelgeving kunnen een aantal zorgaanbieders niet of nauwelijks meer aan de vraag voldoen.
DIt heeft invloed op de ondersteuning die we in kunnen zetten vanuit het sociaal domein.

Hogere kosten door invoering nieuwe wetgeving personeel: Met ingang van 1 januari 2020 treden zowel de Wnra (Wet normalisering rechtpositie ambtenaren) als de WAB (wet Arbeidsmarkt in Balans) in werking. Beide wetten kunnen financiële risico’s met zich meebrengen.
Vanuit de Wnra ligt het risico in de aangepaste ontslagprocedure naar Burgerlijk Wetboek. Een procedure die beduidend eenvoudiger is dan de ambtelijke route. Daarnaast is juist in de WAB belegd dat de ontslagprocedure versoepeld wordt. Gemeenten blijven eigen risicodrager voor de WW-kosten. Verder is in de WAB ook belegd dat alle medewerkers waarbij het dienstverband wordt beëindigd, op initiatief van de werkgever, recht hebben op een transitievergoeding. Deze bedraagt 1/3 maandsalaris per gewerkt jaar van de betreffende medewerker. Gelet op het aantal vacatures ligt het risico voor ons vooral op het vlak van de WAB bij tijdelijke contracten, maar ook bij externe inhuur waar dit mogelijk gevolgen heeft voor de tarieven.

Grondexploitatie
Naast de risico’s in de tabel is voor de grondexploitatie berekend welke risicoreserve nodig is. In het meerjarenprogramma grondexploitatie (MPG) is hiervoor een bedrag berekend van in totaal 9.772.500 euro. Er is een algemene reserve grondexploitatie om de risico’s in de grondexploitatie te kunnen opvangen.